عامل آلودگی هوا؛ خودروهای فرسوده یا مازوتسوزی نیروگاهها؟
تاریخ انتشار: ۱۹ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۷۹۹۴۹
آلایندگی هوای شهرها و افزایش روزافزون آن هر ساله دلایل متعددی را برای یافتن راه حل، از سوی کارشناسان و مسئولان مطرح میکند، در این بین مازوتسوزی نیروگاهها یکی از متهمان آلایندگی شناخته میشود اما این موضوع سرپوشی برروی شدت آلایندگی خودروهای فرسوده شده است.
به گزارش ایسنا، ناترازی گاز و از سویی دیگر اهمیت پایداری برق که از اهم فعالیت نیروگاهها محسوب میشود، نیروگاهها را مجبور به سوزاندن سوختی کرده است تا بتوانند پایداری شبکه برق را حفظ کنند، چراکه در غیر این صورت تبعات خاموشی را در پی خواهد داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
درواقع نیروگاههای بخاری در کشور به دلیل در دسترس نبودن گاز به عنوان سوختی پاک، مجبور به سوزاندن سوخت تحویلی دوم یعنی مازوت شده اند تا بتوانند تولید برق کنند. اما این تولید برق میتواند متناسب با سوختی باشد که از تبعات آلایندگی کمتر برخوردار باشد.
نقش مازوتسوزی نیروگاهها به عنوان منابع ثابت در مقابل منابع متحرک که خودروها باشند نیز مطرح است. به عبارتی ارزیابیهای صورت گرفته از متغیرهای شاخص آلایندگی در داخل شهرها بویژه در مناطق و محلههای متعدد این گمانه را مطرح می کند که مازوت سوزی نیروگاهها چگونه می تواند در ابعاد مختلف، آلایندگی شهرها را در بربگیرد؟ حتی گفته می شود وزش باد این آلایندگی را به داخل مراکز شهرها می آورد اما به تجربه دیده می شود حتی روزهایی که وزش باد هم در شهرها وجود ندارد نیز این آلایندگی در بالاترین حد خود تخمین زده می شود.
از سویی دیگر در کلان شهرهایی مانند تهران و اصفهان که نیروگاه مازوت سوز هم ندارد، باز این تراکم آلایندگی وجود دارد. بنابراین سوالی که مطرح میشود این است که این حجم از آلایندگی در شهرهای تهران و اصفهان از چه منبعی ساطع می شود؟ اگر افزایش آلایندگی در شازند و تبریز ناشی از دو نیروگاه مازوت سوز تبریز و شازند باشد، چه منطقی برای دو شهر تهران و اصفهان وجود دارد که نیروگاه مازوت سوز ندارند؟
از این رو، عامل دیگری در مقابل نیروگاههای مازوتسوز مطرح میشود و آن نقش منابع متحرک در آلایندگی شهرها بویژه خودروهای سبک و سنگین است. خودروهای فرسودهای که در شهرها تردد می کنند و یکی از اختلافهای شاخص آلایندگی در مناطق مختلف شهرها نیز می تواند تردد حجم وسیعی از خودروهای موجود باشد.
پرداختن اندک به منابع ثابت در مقابل حجم عظیمی از منابع متحرک فقط دور شدن از یافتن راهی برای حل اصل موضوع است. راهی که اگر بیشتر به آن پرداخته شود مشکل آلایندگی را کمتر خواهد کرد.
آنطور که ساناز جعفرزاده - مدیرکل دفتر برنامهریزی و بهرهبرداری تولید شرکت برق حرارتی به ایسنا گفته هم اکنون از میان ۱۴۰ نیروگاه بزرگ کشور فقط ۱۴ نیروگاه بخاری قابلیت مصرف مازوت به عنوان سوخت جایگزین دارند و بقیه نیروگاههای گازی و سیکل ترکیبی هستند که امکان مصرف مازوت را ندارند. در تهران هم فقط نیروگاه بعثت، نیروگاه بخاری است که از سال ۱۳۹۱ بخش مصرف مازوت آن پلمب شده است و در تهران برای تامین برق هیچ نیروگاهی مازوت مصرف نمیشود.
باید به این موضوع نیز توجه داشت که مصرف اصلی سوخت نیروگاههای کشور گاز است و گاز به عنوان سوختی پاک و بدون آلاینده در دنیا شناخته می شود اما نیروگاهها در فصل زمستان با کمبود سوخت گاز به دلیل اولویت مصرف خانگی، مجبور به استفاده از گازوئیل به عنوان سوخت دوم میشوند.
این سوخت دوم نه تنها به نیروگاهها بلکه به همه صنایع نیز تعلق می گیرد، اما به دلیل کمبود سوخت دوم نیز نیروگاهها و صنایع مدت کوتاهی مجبور به مصرف مازوت هستند که درصد بالای گوگرد موجود در مازوت باعث می شود این فراورده نقش بسزایی در آلایندگی داشته باشد و هزینه گوگردزدایی از فراورده هم که باید از مبدا یعنی پالایشگاهها صورت بگیرد نیز انجام نمی شود و بدین ترتیب مازوت به عنوان سوختی مخرب و متهم ردیف اول آلایندگی هوا محسوب می شود.
براساس ترازنامه انرژی ۸۰ درصد ذرات معلق تولیدشده در کشور مربوط به بخش حملونقل بوده، سهم بخش نیروگاهی در تولید ذرات معلق حدود هفت درصد است، براساس گزارش سیاهه انتشار سازمان حفاظت محیط زیست درباره سهم منابع ثابت و متحرک در آلایندگی هوا نیز مشخص شده که در شهر تهران سهم منابع متحرک در آلودگی هوا ۵۹ درصد، در تبریز ۵۷ درصد، در اهواز ۷۲ و در اراک ۵۰ درصد بوده است.
ترازنامه انرژی کشور سهم هر بخش در تولید ذرات معلق را براساس حوزه مصرف انرژی و نوع سوخت مشخص کرده است که طبق اطلاعات این ترازنامه سهم سوخت مازوت در تولید ذرات معلق ۱.۹ درصد بوده و این رقم در حالی است که سهم گازوئیل در تولید ذرات معلق که عمدتا نیز در بخش حملونقل استفاده میشود، حدود ۷۶ درصد است.
براساس تقسیمبندی حوزه مصرفکنندگان انرژی نیز سهم حوزه حمل و نقل در تولید ذرات معلق ۸۰ درصد و سهم بخش نیروگاهی فارغ از هر نوع سوخت مصرفی تنها هفت درصد است، با این وجود امسال به میزان مصرف مازوت نیروگاههای حرارتی نسبت به سال گذشته در زمان مشابه ۲۹ درصد کاهش یافته، این میزان مصرف نیز در نیروگاههای خارج از کلانشهرها و بافت شهری و بدون تاثیر روی سکونتگاههای پذیرنده آلودگی اتفاق افتاده است.
درواقع تنها نمیتوان یک منبع و آن هم نیروگاهها را دلیل اصلی آلایندگی شهرها برشمرد. استفاده از سوخت و منشأ آلایندگی در دیگر حوزهها به ویژه خودرو و سیستم حمل و نقل نیز وجود دارد که میتواند دلیل بارزی بر آلودگی شهرها باشد. اینکه در ابتدای سال و در شرایط آب و هوایی بهار و تابستان نیز شهرها آلایندگی را تجربه میکنند این موضوع به دیگر عامل یعنی سوخت خودروها بویژه در سیستم حمل و نقل شهری نیز ناشی میشود.
نیمی از خودروهای سبک و سنگین در کشور به دلیل غیراستاندارد بودن و یا بعضا فرسوده بودن، گازهای آلایندهای را ناشی از سوختن در فضا منتشر می کنند که در صورت وزش باد و جابهجایی هوا، آلایندگی کمتری به ثبت میرسانند اما با شروع روزهای سرد سال به دلیل حاکمیت پدیده اینورژن (وارونگی هوا) این جابهجایی کمتر بوده و شاخص آلایندگی از مرز ناسالم نیز عبور میکند.
البته در این میان عدم خارج کردن نیروگاههای فرسوده و تبدیل نیروگاههای گازی به سیکل ترکیبی موضوعی است که باید مورد توجه قرار گیرد، چراکه با افزایش راندمان نیروگاهها میزان آلایندگی آنها نیز کاهش چشمگیری مییابد و لازم است که دولت به این موضوع توجه جدی داشته باشد.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: نيروگاه مازوت سوزی آلودگی هوا اقتصادي نرخ تورم خودرو سازمان امور مالیاتی مازوت سوزی نیروگاه ها تولید ذرات معلق عنوان سوخت منابع متحرک مصرف مازوت مازوت سوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۷۹۹۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ضربه سنگین خودروهای بیکیفیت تولید داخل به تشدید ناترازی بنزینی و کسری بودجه ارزی کشور
سید علی مرتضوی کارشناس انرژی در رابطه با خسارت سنگین خودروسازی انحصاری به صنعت انرژی کشور و تحمیل ناترازی انرژی بر کشور اظهار کرد: آمارهای ارائه شده از سوی ستاد نوسازی سازمان حمل و نقل کشور، تصویری تلخ از وضعیت خودروسازی ایران ترسیم می کند. با تردد بیش از 35 میلیون خودرو، توجه به اینکه 37 درصد از این خودروها در گروه فرسوده قرار می گیرند، نگران کننده است. این خودروهای فرسوده نه تنها به دلیل افزایش آلاینده ها برای محیط زیست مضر هستند، بلکه به میزان قابل توجهی در مصرف سوخت نیز کمک می کنند. ارقام سرسام آور مصرف روزانه 46 میلیون لیتر بنزین و 17.5 میلیون لیتر گازوئیل توسط خودروهای فرسوده نیاز مبرم به مداخله در صنعت خودروسازی کشور را نشان می دهد.
وی گفت: پیامدهای این مصرف ناپایدار وخیم است. خسارات وارده به صنعت خودروسازی کشور صرفاً از استفاده از خودروهای فرسوده بالغ بر 9 میلیارد دلار است. این یک بار اقتصادی قابل توجه است که کشور نمی تواند از آن چشم پوشی کند. علاوه بر این، کیفیت پایین تولید خودرو در ایران با افزایش مصرف بنزین، بسیار فراتر از سطح مورد انتظار مرتبط است. با پیش بینی مصرف 60 میلیون لیتری در روز، واقعیت کنونی بیش از 130 میلیون لیتر در روز نشان دهنده مشکلی جدی است که نیاز به رسیدگی فوری دارد.
وی ادامه داد: همچنین کیفیت نامناسب تولید خودروهای داخلی پیامدهای گسترده ای فراتر از مصرف سوخت دارد. همچنین به مشکلات کمبود انرژی کمک کرده و واردات بنزین به میزان 4 میلیارد دلار در سال آینده را ضروری کرده است. این موضوع نه تنها بودجه کشور را تحت فشار قرار می دهد، بلکه سیاست ها و عملکردهای نادرست در صنعت خودروسازی داخلی را نیز برجسته می کند.
کمبود بنزین در سال های آینده تهدیدی جدی برای اقتصاد
وی گفت: بازار انحصاری در صنعت خودروی ایران نقش بسزایی در تشدید این مسائل داشته و فضای غیررقابتی ایجاد کرده است که باعث شده تا محصولات زیر مجموعه بر بازار مسلط شوند. پیامدهای این وضعیت فراتر از ضررهای اقتصادی است. کمبود انرژی و افزایش واردات بنزین، پیشرفت کشور را به خطر می اندازد و درآمد نفتی آن را تضعیف می کند. پتانسیل کمبود بنزین در سال های آینده تهدیدی جدی برای اقتصاد ایران و ثبات کلی آن است. نیاز به اصلاحات فوری در صنعت خودرو را نمی توان نادیده گرفت، زیرا عدم رسیدگی به این مسائل پیامدهای گسترده ای برای کل کشور خواهد داشت.
این کارشناس انرژی به لزوم تنوع بخشیدن به سبد سوختی اشاره کرد و گفت: برای رسیدگی موثر به این چالش ها، یک رویکرد چند وجهی مورد نیاز است. اولاً، باید تلاشی هماهنگ برای جایگزینی خودروهای فرسوده با مدلهای استاندارد و کممصرفتر صورت گیرد. این نه تنها مصرف سوخت را کاهش می دهد، بلکه باعث صرفه جویی قابل توجهی در روز می شود. علاوه بر این، باید با تمرکز بر سوخت های جایگزین مانند CNG یا گاز مایع (LPG) به عنوان جایگزین بنزین، می توان وابستگی به بنزین سنتی را کاهش داد و استفاده از منابع انرژی پاک تر و پایدارتر را ترویج کرد. انتقال به سمت خودروهای دوگانه سوز که از CNG یا LPG در کنار بنزین سنتی استفاده می کنند، می تواند به طور قابل توجهی مصرف سوخت کلی وسایل نقلیه را کاهش دهد و به ترکیب انرژی متعادل تر در بخش حمل و نقل کمک کند.
مصرف بنزین کشور به 130 میلیون لیتر در روز رسیده است
وی گفت: وضعیت صنعت خودروی ایران چالش مهمی است که نیاز به اقدام فوری دارد. مصرف ناپایدار سوخت در کنار کیفیت پایین تولید خودروهای داخلی، پیامدهای گسترده ای دارد که نمی توان آن را نادیده گرفت. کیفیت پایین تولید خودروهای ایران، سبب افزایش مصرف بنزین شده است به نحوی که باید مصرف کشور حدود ۶۰ میلیون لیتر در روز باشد ولی متاسفانه به دلیل کیفیت پایین خودروها به بیش از ۱۳۰ میلیون لیتر در روز رسیده است که این موضوع نیز خسارت بزرگی دیگری بر کشور زده است.
وی افزود: تعمیم مشکلات بی کیفیتی و بازار انحصاری در صنعت خودروی ایران، به ناترازی انرژی و در نتیجه واردات بنزین به میزان ۴ میلیارد دلار در سال آتی، سبب کسری بودجه دولت نیز شده است و مقصر اصلی این وضعیت صنعت انحصاری و غیررقابتی خودروسازی داخلی است که باید سریعا در این روند اصلاح شود وگرنه ناترازی بنزین در طی سالهای آتی و تشدید واردات بنزین، کل درآمد نفتی کشور را نابود خواهد کرد.
زهرا طوسی